“Farz” kelimesi, İslam dininde “yapılması zorunlu” anlamına gelir ve Müslümanlar için dinî bir sorumluluk ifade eder. Farz, İslam’ın beş temel ibadeti arasında yer alır ve Müslümanlar için en önemli ibadetlerden biridir.
Farzın çeşitleri, fıkıh ilminde incelenir ve şu şekilde sınıflandırılır:
- Farz-ı ayn: Her bireyin kişisel olarak yerine getirmesi gereken farzlardır. Namaz, oruç, zekat, hac gibi ibadetler bu kategoriye girer.
- Farz-ı kifaye: Toplumun bir kesiminin yerine getirmesi durumunda, diğerlerinin sorumluluğu ortadan kalkan farzlardır. Örneğin, cenaze namazı gibi bazı ibadetler bu kategoriye girer.
- Farz-ı ain ve kifaye: Hem bireysel olarak hem de toplumsal olarak yerine getirilmesi gereken farzlardır. Örneğin, cenaze namazı için bireysel olarak dua etmek farz-ı ayn, cenaze namazını kılmak ise farz-ı kifaye olarak kabul edilir.
Farzın yerine getirilmemesi, günah sayılır ve kişinin ahirette hesap vermesi gereken bir sorumluluk yüklenmesine sebep olur.